Ngũ công vương phật
Đạo Bửu Sơn Kỳ Hương thành lập năm 1849 với đạo Tứ Ân Hiếu NghĩaThành lập và hoạt động năm 1867 là nhì tôn giáo nội sinc bên trên vùng khu đất An Giang dưới triềuNguyễn, được xếp vào quá trình đầu trong dòng tan những tôn giáo bạn dạng địa làm việc NamBộ. Không chỉ với tôn giáo, đây còn là một phần đông trào lưu yêu nước với phong tràokhai hoang có trung bình ảnh hưởng mập. Mặc dù về bề ngoài có tương đối nhiều điểm khác nhau,dẫu vậy đầy đủ tư tưởng chủ đạo vào đạo giáo của hai đạo nầy tương đối giốngnhau, mọi dựa vào nền tảng gốc rễ căn bạn dạng là Tứ đọng ân (ân cha ông cha mẹ, ân quốc gia,ân Tam Bảo, ân đồng bào nhơn loại). Trong khi, câu hỏi thờ trằn điều (vải đỏsẫm) cũng là 1 đặc điểm nhận dạng của hai tôn giáo nầy.
Bạn đang xem: Ngũ công vương phật
Tuy nhiên, trong đạo Bửu Sơn Kỳ Hương cùng Tđọng Ân Hiếu Nghĩacòn có một vẻ ngoài thờ cúng kiểu như nhau nhưng mà đến lúc này đang có ít công trìnhphân tích quan tâm đến, đó là Ngũ Công Vương Phật tốt Chư Vị Năm Ông. Nếu đốivới giáo hệ Bửu Sơn Kỳ Hương, thờ tự Năm Ông chỉ còn biết đến qua một số trong những tư liệu, thì so với giáo hệTđọng Ân Hiếu Nghĩa, thực hành tín ngưỡng nầy thời buổi này vẫn còn đấy mãi mãi. Bài viếtnầy công ty chúng tôi xin ra mắt một số trong những đặc trưng của tục thờ cúng Năm Ông trongđạo Bửu Sơn Kỳ Hương và Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa như nguồn gốc đối tượng tín ngưỡng,hình thức thực hành tín ngưỡng và một trong những vụ việc tất cả liên quan… mà lại trước ni chưađược đề cùa tới.
2. Nguồn nơi bắt đầu đối tượng người sử dụng tín ngưỡng
Trong Phật giáo, tục thờ năm vị Phật được xã hội Phật tửtheo Phật giáo Nguyên ổn tbỏ với Phật giáo Mật tông chia sẻ, mà lại dưới nhị hìnhthức không giống nhau.
Trong ghê tạng Pali của Phật giáo Nguim tbỏ (Theravada)bao gồm nhắc đến năm đời chư Phật tiêu biểu vượt trội từ bỏ vượt khđọng mang đến vị lai bao gồm Kakusandha (Phật Câu Lưu Tôn),Konagamamãng cầu (Phật Câu Na Hàm Mâu Ni), Kassapage authority (Phật Ca Diếp), Gotama (PhậtThíchCa Mâu Ni), Metteyya (Phật Di Lặc). Theo bé đườnghoằng pháp Nam truyền, năm vị Phật nầy được Phật tử các nước Myanmar, Vương Quốc của nụ cười,Cambodia… thờ phượng rộng thoải mái, với hình thức thường trông thấy là ttrẻ ranh vẽ. Không chỉgắng, năm vị Phật đôi lúc còn được giới pháp sư ngoại đạo chuyển vào những hình thứcbùa chú.
Trong khi đó, năm vị Phật sinh hoạt Phật giáo Tạng giữ lại hoàntoàn vắng ngắt bóng trong kinh văn Pali ngulặng thủy. Mật tông chỉ dẫn hình mẫu nămvị Phật về tối cao của Kyên ổn Cang quá, nhưng mà Nước Trung Hoa dịch là Ngũ Trí Nlỗi Lai xuất xắc NgũPhương thơm Phật gồm: Vairochana (Phật Tỳ Lô Giá Na), Akshobhya (Phật A Súc Bệ),Ratnasambhava (Phật Bảo Sanh), Amitabha (Phật A Di Đà), Amoghasiddhi (Phật BấtKhÔng Trần Ngọc Thành Tựu). Đối với người tu Mật tông, năm vị Phật với tứ biện pháp là bổn tôncủa hành giả, cũng là biểu trưng mang lại năm tánh cách của con bạn.
Tuy nhiên, đối tượng thờ phụng nhưng tín trang bị Bửu Sơn Kỳ Hương vàTứ Ân Hiếu Nghĩa điện thoại tư vấn là Chỏng Vị Năm Ông tuyệt Ngũ Công Vương Phật lại không liênquan lại mang lại một trong nhì hiệ tượng thờ tự năm vị Phật từ hai truyền thống cuội nguồn Phậtgiáo nói trên. Mỹ hiệu của Năm Ông (có Khi được đi kèm theo cùng với ngũ phương) bao gồm:
-(Đông Phương Thanh hao Đế) Chí Công Vương Phật
- (Tây Pmùi hương Bạch Đế) Lãng Công Vương Phật
- (Nam Pmùi hương Xích Đế) Bửu Công Vương Phật
- (Bắc Phương Hắc Đế) Hóa Công Vương Phật
- (Trung Ương Huỳnh Đế) Đường Công Vương Phật.
Vậy Ngũ Công Vương Phật là ai?
Thực ra, tuy nhiên mang tên tuổi là Phật nhưng mà năm vị nầy lạikhông phải nhân đồ vật Phật giáo, mà lại là năm vị tướng tá của China thời TamQuốcđược tín đồ đời sau tôn thờ gồm: Quan Công, Quan Bình, Châu Xương,Trương Tiên, Vương Thiên Quân. Năm vị tướng được xem như là hình tượng của trungnghĩa, cho nên việc thờ phượng các ông còn có chân thành và ý nghĩa giáo dục về lòng trungnghĩa. Tục thờ năm vị tướng mạo nầy vẫn bao gồm từ tương đối lâu sinh hoạt Trung Hoa, tuy thế tương truyềnmãi đến năm Càn Long sản phẩm 46 (1781) triều Tkhô hanh new chấp nhận gồm tên tuổi NgũCông Vương Phật mở ra. Khi miêu tả bởi trỡ, Quan Công hay ngồi ởgiữa, phía hai bên bao gồm Quan Bình với Châu Xương, thêm Trương Tiên đứng sau Quan Bìnhvà Vương Thiên Quân đứng sau Châu Xương.
Quan Công thương hiệu thật là Quan Vũ, từ Vân Trường, thời trẻ cùngLưu Bị và Trương Phi kết nghĩa đồng đội, sau theo phò Lưu Bị cùng góp công lớnvào Việc dựng nghiệp đến bên Thục Hán. Ông danh tiếng với đức tánh trungnghĩa, được fan đời sau tôn là Quan Thánh Đế Quân giỏi Hiệp Thiên Đại Đế. TạChí Đại Trường <2014: 293-294> dìm định: “Tính hóa học lưu giữ vong với thương thơm nhân íthọc tập (so với nho sĩ khoa bảng) khiến cho cho những người Hoa biết ‘tiểu thuyết’ các hơntởm truyện, và tin nhân đồ đái thuyết lịch sử vẻ vang hơn là vào sử kí. Thần QuanĐế của mình mang tính khoanh vùng lưu lại tán (Nam Trung Quốc) là hình hình họa rút từTamQuốc chí diễn nghĩacủa La Quán Trung chứ đọng không phải từTamquốc chícủa Trần Thọ”.
Quả như vậy, Quan Bình vốn là con ruộtcủa Quan Vũ, tuy nhiên vào tè thuyết thì nhân đồ vật chỉ nầy là bé nuôi. Tronglúc đó, Châu Xương hoàn toàn là 1 trong những nhân đồ dùng hư cấu, với xuất thân là một trong những tướngchiếm, trong tương lai theo phò Quan Vũ. Hình ảnh tận hưởng từ tè thuyết bên trên buộc phải vào vnạp năng lượng hóadân gian Trung Quốc, Quan Bình được tôn là Quan Thái tử với hiệu là Cửu Thiên UyLinc Hiển Hóa Đại Thiên Tôn, còn Châu Xương là Cương Trực Trung Dũng Đại ThiênTôn.
Trương Tiên với Vương Thiên Quân cũngvươn lên là những vị thần vào Đạo giáo. Trương Tiên là vị thần phù trợ sản prúc vàttốt sơ sinh, được tôn là Linh Ứng Trương Tôn Đại Đế Thất Khúc Dục Thánh ThiênTôn. Vương Thiên Quân được bạn Trung Quốc chỉ ra rằng Thiên Lôi (Lôi Công) cùng tônlà Thái Ất Lôi Thinc Ứng Hóa Thiên Tôn.
Người Hoa lúc thiên cư quý phái Việt Nam sẽ có theo tín ngưỡngNgũ Công Vương Phật. Tục phụng dưỡng nầy dần trnghỉ ngơi buộc phải thông dụng cùng được tín đồ Việttiếp nhận. phần lớn mái ấm gia đình tín đồ Việt xem Năm Ông là thần độ mạng mang lại gia chủ,thường xuyên thờ phượng dưới bề ngoài toắt kính, đặt trong một trang thờ nhỏ dại treotrên vách nhà. phần lớn vị trí cấp dưỡng tranh kiếng sống Nam Bộ tất cả sản xuất tnhãi thờ NămÔng, phía bên trên tnóng tnhãi nhép tất cả ghi mẫu chữ Hán “Ngũ Công Vương Phật”. Tại núi Cấm(tỉnh giấc An Giang) bao gồm miễu Năm Ông thờ phượng theo mô thức nầy. Ngôi miễu được xemlà 1 trong giữa những điểm rất thiêng trên núi Cấm, quan trọng đặc biệt đối với giới bùaphép và đồng bóng
3. Điểm sáng thực hành tín ngưỡng
3.1. Bửu Sơn Kỳ Hương
Đối với đạo Bửu Sơn Kỳ Hương, bọn họ không tìm thấy lời dạynhư thế nào bằng lòng trường đoản cú Đức Phật Thầy Tây An (giáo nhà Đoàn Minch Huyên) hoặc các caothiết bị về vấn đề thờ Năm Ông. Bởi không như Tứ Ân Hiếu Nghĩa xem trọng bài toán bày tríthờ phượng, Bửu Sơn Kỳ Hương công ty trương dễ dàng hóa bài toán thờ cúng. Song, quamột số trong những bốn liệu, bạn cũng có thể gom góp được mọi đọc tin đáng lưu ý.
Thứ đọng nhứt, năm 1851, Đức Phật Thầy Tây An giao cho đại đệ tửlà Quản cơ Trần Văn Thành có tác dụng năm cây thẻ nhằm ngăn ngừa “kẻ dữ” xâm phạm đấtđai. Đó là phần đa cây gỗ lào táo khuyết, đẽo gọt thành quyết búp sen cùng tự khắc tứ chữ“Bửu Sơn Kỳ Hương”, được cắn làm việc 4 phương và một ở trung tâm. Các cây thẻ lầnlượt được mang thương hiệu tương đương cùng với danh hiệu Ngũ Công Vương Phật nói trên, bao gồm:
- Đông Phương Tkhô giòn Đế(nay nghỉ ngơi xã Cần Đăng, thị xã ChâuThành, tỉnhAn Giang)
- Tây Phương Bạch Đế(ni ngơi nghỉ làng Vĩnh Tế, tỉnh thành ChâuĐốc, tỉnhAn Giang)
- Nam Pmùi hương Xích Đế(nay sinh hoạt xóm Vĩnh Điều, thị trấn GiangThành, tỉnhKiên Giang)
- Bắc Phương Hắc Đế(ni sống xãVĩnh Thạnh Trung,thị trấn Châu Phú, tỉnhAn Giang).
- Trung Ương Huỳnh Đế(ni sinh sống làng mạc An Hảo, huyện TịnhBiên, tỉnhAn Giang)
Tín đồ dùng Bửu Sơn Kỳ Hương Gọi chính là Ông Thẻ giỏi Quan Thẻ vàlập miếu thờ nghỉ ngơi những địa điểm nói bên trên, tới nay vẫn còn đấy.
Thứ nhị, vào một tác phđộ ẩm thơ Nôm cổ (ko rõ tác giả)thuật lại sự tích Đức Phật Thầy, có nhiều lần nói tới tục thờ Năm Ông. Tácphẩm nầy hiện gồm nhị bản làGiảng Năm Ôngvì Nguyễn Hữu Hiệpxem thêm thông tin cùng công bố năm 1974 vàKinh Năm Ôngvì Nguyễn Văn Sâmxem thêm thông tin sống An Giang năm 2006 cùng ra mắt năm 2009. Hai bạn dạng có tương đối nhiều điểm khácnhau, nhưng lại họ vẫn hoàn toàn có thể dễ ợt nhận thấy chúng chỉ nên hai dị bạn dạng củacùng một tác phẩm. Xin trích một trong những câu quan tiền trọng:
+ “Baonhiêu thói dữ chớ màng
Đêmngày niệm Phật kỉnh thờ Năm Ông”
+ “Kỉnhtin Năm Ông Ngũ Phương
Điềulành thời giữ lại chớ hy vọng thói tà”
+ “Đêm ngày tin cẩn Năm Ông
Họa rađặng ra khỏi bác bỏ nàn này”
Thứ tía, Sư Vãi Bán Khoai nghiêm là một trong nhân thứ truyền đạo làm việc Nam Kỳnhững năm 1901 - 1902, không rõ lai kế hoạch trước đó và tăm tích sau đó, tuynhiên vẫn được tín trang bị coi là một giữa những vị kế tục cái rã Bửu Sơn KỳHương. Ông vướng lại bộSnóng giảng bạn đờibao gồm 11 quyển, trongđó quyển thứ 9 tất cả đoạn gợi ý bài toán thờ phượng Năm Ông nlỗi sau:
“Trong công ty lập mấy bàn thờCửu huyền thất tổ, xung quanh thờ Năm ÔngThường tối hương thơm đốt đừng khôngThời là lại có lưỡng thần chnghiền biên”
Thứ đọng tứ, hiện nay trên đình Tòng Sơn (buôn bản Mỹ An Hưng A, huyệnLấp Vò, tỉnh giấc Đồng Tháp) bao gồm bàn thờ cúng Chư Vị Năm Ông. Tòng Sơn là quê nhà củaĐức Phật Thầy và ngôi đình nầy cũng vị trí trước tiên ông tá túc lúc trở về làng(1849) sau không ít năm cảm thấy. Dân gian đề cập rằng, ở tại đình được một thời hạn,ông liên tiếp tránh đi với giữ lại một cây cờ ngũ sắc đẹp được gọi là “cây thẻ Năm Ông”.Lúc đó, dịch bịnh đã xẩy ra bắt buộc dân bọn chúng kéo nhau đến thỉnh vải vóc cờ để uốngchữa bịnh: “Thiên hạ thuở đầu tới đình thỉnh còn được cờ, vài hôm sau hết cờ, họđẽo cho tới cán cờ đưa về thiêu, rồi hòa với nước nhưng mà uống, uống đâu không còn đó”
3.2. Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa
Đối với đạo Tđọng Ân Hiếu Nghĩa, Năm Ông là đối tượng người sử dụng tínngưỡng được xác định thỏa thuận. Tư gia của tín vật dụng gồm bàn thờ cúng Năm Ông ở phíatrước bên, đối lập cùng với bàn thờ tổ tiên chánh. Trên bàn thờ có bức vải vóc hoặc giấy đỏ vớikích cỡ Khủng, ghi tứ chữ Hán “Ngũ Công Vương Phật” và tín thứ Gọi theo cáchdân gian là “Chư Vị Năm Ông”. Bàn thờ nầy nằm ở thân đối với chiều ngang của mặttiền căn nhà, chính vì như thế theo truyền thống lịch sử nhà của tín đồ gia dụng Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa khôngcó tác dụng cửa trung tâm mà chỉ có tác dụng cửa hai bên, trọng tâm đã là vách mang tác dụng nhưbình phong đậy mang lại bàn thờ tổ tiên Năm Ông
Từ tục thờ Năm Ông, tín đồ gia dụng Tứ Ân Hiếu Nghĩa bao gồm một trong những kiêngkỵ trong bí quyết nói. Họ không nói trường đoản cú “công” (vào danh hiệu Ngũ Công Vương Phật)nhưng mà đề nghị nói trại là “cung”hoặc “cuông”, ngôi trường phù hợp một công đất thì gọilà “một vuông đất”. Không được sử dụng từ bỏ “đường” (trong danh hiệu Đường CôngVương Phật) mà lại hương liệu gia vị mặt đường cần hotline là “ngọt” cùng lối đi yêu cầu điện thoại tư vấn là “lộ”…
Niềm tin Năm Ông được bằng lòng ghi dấn vào đạo Tứ đọng ÂnHiếu Nghĩa nhanh chóng nhứt là tự thời Đức Bổn định Sư (giáo nhà Ngô Lợi). Năm 1878, ông tổchức khởi nghĩa kháng Pháp ở Cai Lậy (nay thuộc tỉnh Tiền Giang), bao gồm rao giảngvề quyền lực của Năm Ông. Điều nầy về sau được Nguyễn Liên Phong <1909: 68> thuậtlại trongNam Kỳ phong tục nhơn đồ dùng diễn ca:
“Sau thêm Ong, Khả, lẫy lừngRoi mây ngựa chuối giăng giăng khởi cùngDối rằng phép lạ Năm ÔngBùa linh hiển hích súng ko có tác dụng gì”
Hơn nửa vậy kỷ sau, bề ngoài đó được lặp lại trong cuộc nổidậy phòng Pháp của ông Đạo Tưởng sinh sống Tân Châu (ni trực thuộc tỉnh giấc An Giang) năm 1939.Ông thương hiệu thật là Lâm Vnạp năng lượng Quốc, thường Gọi là Ba Quốc, biết võ nghệ với có học tập bùangãi. Năm 1928, ông lập am tu hành ở Tân Châu. Theo trình bày của Nguyễn Văn Kiềm<1966> thì chính giữa am thờ Quan Công, bên trái thờ Thần, mặt đề xuất thờ Thánh, đốidiện phía ngoại trừ thờ Clỗi Vị Năm Ông - bề ngoài thờ phượng cùng với tư bàn thờ nhưtrễn rõ ràng là đặc thù nhấn diện của Tđọng Ân Hiếu Nghĩa.
Xem thêm: Uống Trà Atiso Có Gây Mất Ngủ Không? Sử Dụng Sao Cho Đúng? ?
4. Nghi vấn tương quan cho Thiên Địa hội
Thiên Địa hội là 1 trong những tổ chức triển khai kín của fan China vớimục tiêu phản Tkhô giòn phục Minh, Thành lập và hoạt động vào khoảng thời gian 1674 tức năm Khang Hy máy 13triều Tkhô giòn. Người Trung Hoa (đa số là Quanh Vùng phía Nam) thiên cư mang lại Nam Sở -cả nước vào cố kỷ XVII - XVIII nhiều phần vày nguyên nhân chánh trị, không bởi lòngsinh sống vào sự cai quản của người Mãn, chúng ta với theo cả Thiên Địa hội bên trên hànhtrình thiên di. Theo Sơn Nam <1997: 94>, Chủ thức giấc Hà Tiên là Emile Puech (ngườitừng ngơi nghỉ Long Xuyên ổn đàn áp cuộc khởi nghĩa Bảy Thưa năm 1873) nhận định rằng Thiên Địahội có mặt ở Nam Kỳ trước lúc Pháp chiếm phần ba tỉnh miền Tây. Sau khi Pháp mang đến,từ từ người Việt tham gia càng đông đảo vào Thiên Địa hội cùng nêu cao lý tưởng“phục Nam bài bác Pháp”. Mục đích của họ là tiến công đuổi ách thống trị của Pháp cùng táithiết chế độ quân chủ.
Sau cuộc nổi dậy tấn công Khám béo TP..Sài Gòn năm 1916 nhằmcứu giúp Phan Xích Long - thủ lãnh của Hội Kín hiện nay, phía Pháp sẽ thuđược lá cờ bao gồm ghi tứ chữ “Thánh Minc Vương Phật” từ bỏ trên xuống và bốn chữ “BửuSơn Kỳ Hương” làm việc bốn góc
“Chữ Bửu là hiệu Phật VươngChữ Sơn Phật Thầy tin yêu phước dưChữ Kỳ là hiệu Bổn SưChữ Hương Phật Trùm tứ chữ cần mang”
Nếu Đức Phật Thầy (Đoàn Minc Huyên), Đức Bổn Sư (Ngô Lợi),Đức Phật Trùm (Tà Pônh) là gần như nhân vật dụng gồm thiệt trong lịch sử hào hùng và tiếp nốichiếc rã Bửu Sơn Kỳ Hương, thì Đức Phật Vương lại trọn vẹn bí hiểm. Đức PhậtVương liệu tất cả tương quan gì mang đến Ngũ Công Vương Phật cùng Thánh Minch Vương Phật?Ngày tai, trên tổ đình của đạo Tứ Ân Hiếu Nghĩa là cvào hùa Tam Bửu (thị xã BaChúc, thị trấn Tri Tôn, tỉnh giấc An Giang) tất cả ngôi long đình thờ Đức Phật Vương, bênvào là bảng gỗ béo bao gồm tư chữ “Bửu Sơn Kỳ Hương”. Sơn Nam <1971: 55> nhậnđịnh: “Năm Ông, nói một cách khác là Chỏng Vị Năm Ông là ông Quan Đế, Thái tử, Ông Lê Hoàng Châu,Trương Tiên, Linc Quan. <…> Cvào hùa thờ Năm Ông hoàn toàn có thể là trụ snghỉ ngơi kín của ThiênĐịa hội”.
Lúc nghiên cứu và phân tích vnạp năng lượng bảnKinch / Giảng Năm Ôngnhưsẽ giới thiệu sinh hoạt trên, công ty chúng tôi để ý cho câu: “Cờ Black tiến thưởng vải vóc tương đối may / Cắmngay thân cửa khuyên trai đừng lầm”
Tương tự vậy,Huờn (Hoàn) Sanh kinhlà mộtbản tởm bằng văn bản Nôm gồm từ bỏ lúc Đức Bổn Sư mới mở đạo, trong các số đó bao gồm đoạncũng rất đáng giữ ý:“Huờn sinh thế gian,lập kế Thánh vương, thân thể nhiễu nhương, bạn đương thay đổi, phxay ttránh làmnổi, thân thể nghiêm trang, hỡi cấp bách toan lo, vắt đời lập trị, Phật ttách hiệpnghị, bao gồm một hội nầy, có tớ bao gồm thầy, chỉnh tề tiên kiểng, lựa chọn xây lựatuyển, tống xuống học tập, công sự sẽ thành, thiên cơ sở định”. Đoạn tởm nóivề bài toán “thay đổi đời” theo thuyết tận cầm, khi ấy đời Hạ nguơn xong với hội LongHoa mở ra để lập đời new Thượng nguơn. Song, nội dung đoạn gớm không khó khăn đểhọ liên quan đến chuyển động phòng Pháp, hầu như nghĩa sĩ “đồ mưu Thánhvương” tiến công đuổi giặc ngoại xâm nhằm “huờn sanh trần thế”.
Ngoài ra, tín đồ tín vật Bửu Sơn Kỳ Hương cùng Tứ đọng Ân Hiếu NghĩaKhi dấn mình vào đạo còn được phát cho 1 tờlòng phái, gọi như giấychứng nhận nhập đạo. Tại Thiên Địa hội cũng vạc tờhồng tánhđểghi nhận tín đồ vẫn nhập hội. Mặc cho dù về nghi thức dự vào Thiên Địa hội khôngbao gồm điểm tựa như Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa, dẫu vậy lá lòng phái có rất nhiều điểm tương đương nhau<Đinc Văn uống Hạnh 1999: 78>.
5. Kết luận
Tục thờ cúng Ngũ Công Vương Phật - Chư Vị Năm Ôngtrongtôn giáo Bửu Sơn Kỳ Hương với Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa là 1 trong những hiện tượng tới thời điểm này ngay sát nhưchưa có công trình xây dựng nghiên cứu đề cập đến. Tục thờ nầy tất cả nguồn gốc tự vnạp năng lượng hóaChina, Khi truyền quý phái đất nước hình chữ S trước tiên được bạn Việt mừng đón trongphạm vi mái ấm gia đình và xem Năm Ông như thần độ mạng mang đến gia nhà. Sau đó, Bửu SơnKỳ Hương cùng Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa lại thường xuyên gửi Năm Ông khối hệ thống thờ tự của mìnhnhỏng một đối tượng tín ngưỡng quan trọng đặc biệt.
Hiện tượng nầy không chỉ phản chiếu quá trình giao sứt vănhóa Việt - Hoa bên trên địa bàn, nhưng mà trong bối cảnh bắt đầu Nam Kỳ là trực thuộc địa, xunuốm đề cao lphát minh trung nghĩa trsinh hoạt bắt buộc rất nổi bật vào giới sĩ phu hơn bao giờkhông còn, vì vậy Cửa Hàng chúng tôi nhận định rằng câu hỏi Bửu Sơn Kỳ Hương cùng Tứ đọng Ân Hiếu Nghĩa chọnNăm Ông để phụng dưỡng ko ở bên cạnh xu thế đó. Bên cạnh đó, với hồ hết triệu chứng cđọng kháthuyết phục về mối quan hệ giữa nhị tôn giáo nói trên với Thiên Địa hội, việcthờ tự Năm Ông rất có thể còn liên quan đến các chuyển động kín đáo trong phong tràophòng Pháp thời bấy tiếng.
Trong phạm vi kỹ năng và tài năng có hạn, lại thêm nguồnbốn liệu rất ít, bài viết của chúng tôi chỉ xin so với tục thờ phụng Năm Ôngvới bốn phương pháp là một trong hình thái tín ngưỡng - một tinh tế trong văn hóa tôn giáo.Những vấn đề tương quan mang lại lịch sử hào hùng xin phép nêu ra nlỗi một bật mí, hi vọng sẽđược những đơn vị phân tích có tác dụng riêng biệt thêm.
VĨNH THÔNG
(Bài in trong Kỷ yếu ớt Hội thảoquốc tế: Triết lý nhân sinh của người dân Nam Sở, Tập 1: Văn hóa dấn thức vàtôn giáo tín ngưỡng, Nxb Đại học Cần Thơ, 2018 và sách Dấu ấn thượng châu thổ,Nxb Tổng phù hợp Thành Phố Hồ Chí Minh, 2021)
_______________________
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1.Dật Sĩ và Nguyễn Văn uống Hầu (1972), Thất Sơn nhiệm mầu, tái bạn dạng, Nxb Từ Tâm.
2.Đinc Văn uống Hạnh (1999), Đạo Tứ đọng Ấn Hiếu Nghĩa của tín đồ nước ta Sở (1867-1975), Nxb Trẻ.
3.Nguyễn Hữu Hiệp (1974), Tiền giảng Đức Phật Thầy Tây An, Nxb Diễm Chi.
4.Nguyễn Liên Phong (1909), Nam Kỳ phong tục nhơn thứ diễn ca, Nxb Phát Toán.
5.Nguyễn Văn uống Kiềm (1966), Tân Châu (1870 - 1964), Tác giả từ xuất phiên bản.
6.Nguyễn Vnạp năng lượng Sâm (2009), Kinch Năm Ông, Bản năng lượng điện tử.
7.Sơn Nam (1971), MiềnNam đầu thế kỷ XX: Thiên Địa hội cùng cuộc Minh tân, Nxb Phù Sa.
8.Sơn Nam (1997), Cátính Miền Nam, Nxb Tphải chăng.
9.Nguyễn Tkhô nóng Tiến (2005), Hội bí mật nghỉ ngơi Nam Kỳ vào cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, Luận văn Thạc sĩ Lịchsử, Trường Đại học Sư phạm TP HCM.
